Το χειροκίνητο κιβώτιο βαίνει διαρκώς μειούμενο σε αριθμούς στα καινούργια αυτοκίνητα, δίνοντας σταθερά τη θέση του στο αυτόματο. Παρόλα αυτά, συνολικά και περιλαμβάνοντας τα τετράτροχα κάθε ηλικίας, εξακολουθεί να είναι πλειοψηφία στους δρόμους της Ελλάδας. Σε άλλα μέρη του πλανήτη, όπως στις Η.Π.Α. για παράδειγμα, τα αυτόματα κυριαρχούν δεκαετίες και υπάρχουν εκατομμύρια οδηγοί που δεν ξέρουν καν πως είναι να αλλάζεις ταχύτητες κανονικά, πατώντας τον συμπλέκτη.
Η μηχανική μετάδοση έχει τα μυστικά, αλλά και τις ιδιαιτερότητές της. Εδώ δεν μετακινείς απλά τον λεβιέ στο «D» ή το «P». Χρειάζεται προσοχή και συγχρονισμός στις κινήσεις, ώστε να μην φθείρεις -ή ακόμα χειρότερα «κουρέψεις»- τα γρανάζια, να μην ταλαιπωρείς τη «φουρκέτα» και γενικότερα, να μην κάνεις κινήσεις που μειώνουν τη μακροζωία του κιβωτίου. Απλά πραγματάκια επί το πλείστον, τα οποία αν αποφεύγουμε κάνουμε τη ζωή μας, αλλά και εκείνη του κιβωτίου, καλύτερη. Πάμε να τα δούμε ένα – ένα:
1. Μια κακή συνήθεια των οδηγών είναι να αφήνουν το χέρι τους πάνω στο λεβιέ και άθελά τους να τον πιέζουν. Αυτό είναι λάθος, διότι έτσι ασκείται πίεση στην προαναφερθείσα φουρκέτα και επιβαρύνεται ο μηχανισμός αλλαγής. Συνήθως αυτό συνδυάζεται και με την… ξεκούραση του ποδιού πάνω στο πεντάλ του συμπλέκτη, προκαλώντας έτσι την πρόωρη φθορά του.
2. Όταν γίνεται αλλαγή των ταχυτήτων, το πεντάλ του συμπλέκτη πρέπει να πατιέται μέχρι τέρμα (προσοχή να μην εμποδίζει το πατάκι) και η αλλαγή στον επιλογέα να μη γίνεται πριν ολοκληρωθεί πλήρως η διαδρομή του. Οι καρφωτές ταχύτητες είναι ότι χειρότερο για το κιβώτιο ταχυτήτων, αφού τα γρανάζια θα φθαρούν πρόωρα.
3. Δεν αφήνουμε ταχύτητα στο κιβώτιο και αναγκαστικά πατάμε και το πεντάλ του συμπλέκτη, όταν περιμένουμε π.χ. στο φανάρι. Εκτός από το ότι κουράζουμε το πόδι μας, επιβαρύνουμε και τα ελατήρια του συμπλέκτη, τα οποία φθείρονται δίχως λόγο και αφορμή.
4. Άλλο ένα λάθος που κάνουν πολλοί οδηγοί είναι να αφήνουν μεγάλη ταχύτητα (4η ή 5η ας πούμε) με λίγα χιλιόμετρα κίνησης. Καλό είναι να επιλέγουμε πάντα την σωστή σχέση μετάδοσης, αφού μεγάλη ταχύτητα στο κιβώτιο και λίγα χιλιόμετρα στο κοντέρ δε μειώνεται η κατανάλωση καυσίμου και ο κινητήρας θα αρχίσει να χτυπάει πειράκια.
5. Απαγορεύεται η επιλογή της όπισθεν όταν το αυτοκίνητο κινείται προς τα εμπρός (π.χ. σε μια κατηφόρα). Για την επιλογή της όπισθεν το αυτοκίνητο θα πρέπει να έχει ακινητοποιηθεί πλήρως. Επίσης, στην ανηφόρα δεν συμπλεκτάρουμε για να ισορροπήσει το αυτοκίνητο και να μην κυλήσει προς τα πίσω, αλλά ξεκινάμε με τη γνωστή διαδικασία του χειρόφρενου. Πλέον αυτή η κίνηση έχει αντικατασταθεί από το Hill Hold Assist που υπάρχει σε όλα σχεδόν τα σύγχρονα αυτοκίνητα.
6. Απαγορεύεται το κατέβασμα δύο ή τριών σχέσεων μαζί, γιατί το μόνο σίγουρο είναι ότι είτε ο κινητήρας θα τα… τινάξει ή το κιβώτιο ταχυτήτων. Για παράδειγμα, είναι καταστροφικό από 5η ταχύτητα και με αρκετά χιλιόμετρα να γίνει κατέβασμα σε 2α ταχύτητα.
