Ήταν Ιούνιος του 2012 όταν βγήκε τελευταία φορά RX-8 από εργοστάσιο της Mazda. Το -αποκλειστικά για την ιαπωνική αγορά- Spirit R έκλεινε τότε το κεφάλαιο «Wankel» για τους Ιάπωνες, δίχως κανένας να γνώριζε πότε θα ξανάνοιγε.
Τελικά φτάσαμε στο 2023 για να δούμε και πάλι περιστροφικό μοτέρ από τη Χιροσίμα, στο MX-30 e-Skyactiv R-EV. Σήμερα ξεκίνησε και επίσημα η παραγωγή του Wankel που λειτουργεί ως range extender στο υβριδικό MX-30, στο Ujina Plant No. 1. Μπορεί να μην είναι RX-9 ή κάποιο καθαρόαιμο περιστροφικό sportscar, αλλά μόνο το γεγονός ότι οι ρότορες επιστρέφουν στη γκάμα της Mazda συνιστά ευτυχές γεγονός. Ο ατμοσφαιρικός Wankel αριθμεί 830 κ.εκ. χωρητικότητας, με απόδοση 75 ίππων στις 4.700 σ.α.λ. και 116 Nm στις 4.000 σ.α.λ. Ο Wankel εδώ λειτουργεί επικουρικά στη λειτουργία του ηλεκτρικού, ως γεννήτρια.
Το περιστροφικό μοτέρ, δηλαδή, δεν κινεί το ίδιο τους εμπρός τροχούς, αλλά φορτίζει τη μπαταρία των 17,8 kWh και διευρύνει το πεδίου δράσης του ηλεκτρικού. Το κανονικό MX-30, που εφοδιάζεται με συστοιχία 35,5 kWh, ανακοινώνεται με 200 χλμ. μέγιστης αυτονομίας. Παρά τη μικρότερη μπαταρία του R-E, ο Wankel κάνει θαύματα και εκτινάσσει τη δυνατότητα μετακίνησης χωρίς φόρτιση σε περισσότερα από 600 χλμ.! Πάνω από τα τριπλά, δηλαδή, σε σχέση με το αμιγώς EV.
Η ηλεκτρική αυτονομία του περιστροφικού MX-30 μπορεί να φτάσει στα 85 χλμ., αφήνοντας στη συνέχεια τον Wankel σε ρόλο φορτιστή και μέχρι να αδειάσει το ρεζερβουάρ των 50 λίτρων, που τοποθετείται μπροστά από τον πίσω άξονα (στο δάπεδο η μπαταρία). Η συνολική ισχύς αυξάνεται στα 169 άλογα (από 145) από, επιταχύνοντας τα 1.703 κιλά του PHEV Mazda στα πρώτα 100 χλμ./ώρα εντός 9,1 δλ. και μέχρι τα 140 χλμ./ώρα της ηλεκτρονικά περιοριζόμενης τελικής. Εκεί που οι αριθμοί μοιάζουν από άλλο σύμπαν για αυτοκίνητο με Wankel, είναι στην κατανάλωση και τις εκπομπές ρύπων. Το MX 30 e-Skyactiv R-E ανακοινώνεται στα 1,0 λίτρα/100 χλμ. και τα μόλις 21 γρ.CO2/χλμ.!