Το λάδι στον κινητήρα είναι άκρως απαραίτητο για την εύρυθμη λειτουργία του, αφού μειώνει τις τριβές μεταξύ των κινούμενων μερών (π.χ. στα πιστόνια) και αποτρέπει τις δυσάρεστες επαφές μεταξύ τους, που μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες φθορές και εν τέλει, καταστροφικές για το μοτέρ. Κάποιες φορές, όμως, η ζημιά έχει την ανάποδη μορφή: παρα-κυκλοφορεί λιπαντικό στα ενδότερα του μπλοκ, καταλήγοντας σε «σήματα καπνού» από την εξάτμιση.
Για να το πιάσουμε από την αρχή, τα λάδια δεν είναι ίδια για όλα τα αυτοκίνητα. Χωρίζονται σε ορυκτέλαια, ημισυνθετικά και συνθετικά. Κάθε λιπαντικό έχει ένα δείκτη ιξώδους (π.χ. 10W40) και δείχνει πόσο παχύρρευστο ή λεπτόρρευστο είναι. Να το θέσουμε αλλιώς: πόσο χοντρό ή λεπτό φιλμ δημιουργεί μεταξύ των κινούμενων μερών. Αυτονόητα, ακολουθούμε πάντα τις προδιαγραφές που ορίζει ο κατασκευαστής και αποφεύγουμε τους πειραματισμούς. Στα διαστήματα αλλαγής, αντίθετα, επιβάλλεται να προσαρμοζόμαστε. Εννοείται ότι ακολουθούμε το manual, αλλά πάντα λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες οδήγησης. Για παράδειγμα, όταν ένα αυτοκίνητο οδηγείται συνέχεια στην πόλη ή σε πιεσμένους ρυθμούς, τότε το λάδι θα πρέπει να αντικαθίσταται πιο συχνά. Επίσης, πρέπει να γίνεται έλεγχος της στάθμης του λαδιού τακτικά, καθώς υπάρχει η περίπτωση να χρειάζεται συμπλήρωμα. Ορισμένοι κατασκευαστές δικαιολογούν μέχρι και κατανάλωση 1 λίτρου λαδιού κάθε 1.000 χιλιόμετρα σε πολύ επιβαρυμένες συνθήκες.
Εάν, τώρα, η κατανάλωση λαδιού είναι υπερβολική ή παρατηρούμε μπλε/λευκό καπνό να βγαίνει από την εξάτμιση, συνοδευόμενο από μια αποπνικτική μυρωδιά καμένου και «λαδίλας», τότε αρχίζουν οι ανησυχίες και τα ραντεβού με το συνεργείο. Οι πιο βασικοί λόγοι που ένας κινητήρας καίει παραπάνω λάδι από το προβλεπόμενο, είναι ότι έχουν φθαρεί τα δακτυλίδια ή ελατήρια εμβόλων, ή οι τσιμούχες των βαλβίδων. Εάν αυτά τα βασικά εξαρτήματα δεν λειτουργούν όπως πρέπει, τότε το λιπαντικό περνάει στο θάλαμο καύσης και καίγεται μαζί με το καύσιμο. Κάνουμε έναν οπτικό έλεγχο και στη φλάντζα της κυλινδροκεφαλής. Αν δούμε διαρροή στην ένωση, σημαίνει ότι έχει χαλάσει και ότι μπορεί να πηγαίνει λάδι απευθείας στους κυλίνδρους. Μακροχρόνια το μείγμα του καυσίμου με το λιπαντικό δημιουργούν μια «λάσπη» στο εσωτερικό του κινητήρα, η οποία είναι καταστροφική και καθαρίζεται μόνο κατόπιν ανοίγματος του μοτέρ.
Δεν αγνοούμε ποτέ καμία κατανάλωση λαδιού μεγαλύτερη της φυσιολογικής την κατανάλωση λαδιού, καθώς πέρα από την τραχιά λειτουργία θα αντιμετωπίσουμε βλάβη στα μπουζί, η οποία θα οδηγήσει σε προβληματική ανάφλεξη εντός των κυλίνδρων. Με λίγα λόγια, οι ιδανικές συνθήκες για να αρχίσουμε να χάνουμε κυλίνδρους, πριν αποχαιρετήσουμε στο φινάλε ολόκληρο τον κινητήρα. Στην περίπτωση που παρατηρήσουμε μεγάλη απώλεια λαδιού χωρίς το αυτοκίνητο να κάνει πολλά χιλιόμετρα, τότε από κάπου χάνει το κύκλωμα. Η διαρροή λαδιού συνήθως οφείλεται σε φθαρμένη ροδέλα του κάρτερ, από μη σωστή τοποθέτηση της ροδέλας ή του φίλτρου λαδιού. Στο χειρότερο σενάριο, το κάρτερ έχει ραγίσει. Σε κάθε περίπτωση, η συγκεκριμένη ζημιά εντοπίζεται εύκολα και οπτικά, αρκεί να ρίξουμε μια ματιά κάτω από το όχημα. Αν δούμε καφέ/μαύρες κηλίδες ή, ακόμα χειρότερα, λιμνούλες, κατά πάσα βεβαιότητα πάμε για αλλαγή κάρτερ.
