Μια σύντομη βόλτα στο οδικό δίκτυο της πρωτεύουσας, ιδίως σε ώρες αιχμής, είναι αρκετή για να διαπιστώσεις το πασιφανές και ταλαίπωρο: η κίνηση έχει φτάσει σε απελπιστικά επίπεδα. Συμφόρηση πάντα υπήρχε, αλλά τον τελευταίο καιρό φαίνεται πως έχει μονιμοποιηθεί. Ανοιχτός δρόμος συναντάται σπανιότατα, η ροή της κυκλοφορίας κυμαίνεται σχεδόν αποκλειστικά σε περιορισμένο πλαίσιο, ενώ αν κάνει και συμβεί ατύχημα, τέλος. Πλήρες «έμφραγμα». Γιατί συμβαίνει αυτό;
Σύμφωνα με έρευνα του Πρώτου Προγράμματος και της εκπομπής «Το GPS της επικαιρότητας», που διενεργήθηκε σε συνεργασία με το ΕΜΠ, η επιστροφή στην κανονικότητα μετά την καραντίνα οδήγησε σε εκτόξευση της κινητικότητας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο συγκοινωνιολόγος και υποψήφιος διδάκτωρ στο ΕΜΠ, Παναγιώτης Τζούρας, σε σχέση με τον περσινό Σεπτέμβρη η αύξηση στο φόρτο του Κηφισού είναι 10-15%, ενώ στη Λεωφόρο Κηφισίας ξεπερνά το 30%. Οι καθυστερήσεις κατά τις πρωινές ώρες στον Κηφισό ξεπερνούν τα 25 με 30 λεπτά, τη στιγμή που η Αττική Οδός βρίσκεται στα 10 με 15 λεπτά. Καθυστερήσεις παρατηρούνται και στην Περιφερειακή Υμηττού.
Αντιστρόφως ανάλογη πορεία παρατηρείται στην κίνηση των ΜΜΜ. Τα στοιχεία του υπουργείου Μεταφορών αποκαλύπτει πως το 94% των δρομολογίων στις αστικές συγκοινωνίες έχει πληρότητα κάτω του 50%! Είναι χαρακτηριστικό πως μόνο στο 2% των δρομολογίων υπάρχει πληρότητα άνω του 65%. Ταυτόχρονα, όμως, παρατηρείται συνωστισμός κατά τις ώρες αιχμής και σχεδόν μηδαμινός κόσμος τις υπόλοιπες ώρες: «Τα λεωφορεία περνούν γεμάτα τις ώρες αιχμής και είναι σχεδόν άδεια τις υπόλοιπες. Η κινητικότητα δεν έχει μόνο χωρική διάσταση, αλλά και χρονική», επεσήμανε ο κ. Τζούρας.
Ο ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ, συγκοινωνιολόγος-πολεοδόμος, Θάνος Βλαστός έδωσε μια άλλη διάσταση στο πρόβλημα: «Είναι αδιέξοδη η κατάσταση. Η Αθήνα, στην οποία έχει αγοράσει κάποιος σπίτι, πεθαίνει. Και σε λίγα χρόνια, το σπίτι αυτό θα έχει τη μισή αξία» δήλωσε, για να συμπληρώσει: «Αυτό που συμβαίνει σήμερα θα μας ταλαιπωρήσει σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό τα επόμενα χρόνια. Πάμε προς τα πολύ χειρότερα» τόνισε.
O αναπληρωτής καθηγητής στο ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, επισημαίνει την χρονική μετατόπιση στις καθυστερήσεις επί Κηφισού: «Πιστεύω ότι είμαστε λίγο χειρότερα από το 2019 (σ.σ. αντιπροσωπευτική χρονιά, προ πανδημίας). Τότε είχαμε κίνηση στις 8.00 π.μ.-9.00 π.μ., τώρα έχουμε 9.00 π.μ.-10.00 π.μ. και 10.00 π.μ.-11.00 π.μ. Το ποτάμι είναι μπλοκαρισμένο και στις 13.00 στο ρεύμα προς Πειραιά».
Ο συγκοινωνιολόγος μηχανικός, Κωνσταντίνος Κουρέτας, καταπιάστηκε με το φλέγον ζήτημα του δακτυλίου, ο οποίος επανέρχεται από 25 Οκτώβρη και σκορπά προβληματισμό για το πώς θα επηρεάσει τις οδικές αρτηρίες γύρω από τη «ζώνη αποκλεισμού»: «Δακτύλιο είναι δύσκολο να αποφύγουμε, σε κάποια μορφή του. Το θέμα είναι ότι έχουμε μείνει πολύ πίσω. Στο εξωτερικό οι προτεραιότητες αφορούν το περιβάλλον και σχετικούς περιορισμούς, εδώ εφαρμόζουμε ακόμα τα μονά-ζυγά».
Τι προτείνουν οι συγκοινωνιολόγοι; Αυτό που μια ζωή ακούμε, αλλά ποτέ δεν εφαρμόζεται: βελτίωση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Ο κ. Κουρέτας δήλωσε σχετικά: «Το μεγάλο μας όπλο είναι τα ΜΜΜ. Αν δεν εξασφαλίσουμε την ισότιμη και ανθρώπινη πρόσβαση σε όλους, δεν γίνεται να μιλάμε για απαγορεύσεις. Οι απαγορεύσεις στα κέντρα των πόλεων πρέπει να πηγαίνουν χέρι-χέρι με τη βελτίωση της εναλλακτικής».
