Όταν η Lamborghini, παρουσίασε στην έκθεση αυτοκινήτου της Γενεύης, το 2003 (τη χρονιά που συμπλήρωνε 50 χρόνια ζωής) την Gallardo, το πρώτο αυτοκίνητο της φίρμας με κινητήρα V10 δεν μπορούσε να φανταστεί την επιτυχία που θα σημείωνε το μοντέλο. Με αφορμή την εικοστή επέτειό της, η Automobili Lamborghini ανατρέχει στην ιστορία της για να γιορτάσει την εμβληματική «baby Lambo», που κατασκευάστηκε για να κοντράρει τις Ferrari 360 Modena και Porsche 911 Turbo.
Η ιδέα για μία «μικρότερη» Lamborghini είχε καλλιεργηθεί στο μυαλό του Ferruccio Lamborghini από τις απαρχές της δεκαετίας του 1970. Για αυτό, ενθάρρυνε την ανάπτυξη της Urraco, η οποία εξελίχθηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 στη Jalpa. Με τα χρόνια, εξελίχθηκαν αρκετά πρωτότυπα και ερευνήθηκαν διάφορες τεχνικές λύσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός V8 στην πρώτη περίπτωση και στη συνέχεια ενός κινητήρα V10. Φτάνοντας πια στις παρυφές του Millenium, το 1998, μετά από προσεκτική σκέψη, κρίθηκε σκόπιμο να ξεκινήσουν και πάλι από το μηδέν, έχοντας ως βάση μόνο την ιδέα και τις γενικές διαστάσεις ενός δεκακύλινδρου κινητήρα. Κάτι που δεν είχε εγκατασταθεί ποτέ πριν σε ένα αυτοκίνητο δρόμου της Sant’Agata. Αρχιτέκτονες αυτού του ολοκαίνουριου εγχειρήματος ήταν οι Massimo Ceccarani και Maurizio Reggiani. Ο πρώτος, μετά από μια και πλέον δεκαετία στην εταιρεία είχε αναλάβει το ρόλο του Τεχνικού Διευθυντή (έμεινε μέχρι το 2022), ενώ ο δεύτερος ήταν υπεύθυνος για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη του κινητήρα.
Ο Maurizio Reggiani, εξηγεί ότι, «για να μπορέσει να παραχθεί στις προβλεπόμενες ποσότητες, ο V10 έπρεπε να έχει γωνία 90° V, και έτσι αποφασίστηκε να υιοθετηθεί ένας «σπασμένος πείρος» στον στροφαλοφόρο άξονα. Ο στροφαλοθάλαμος, που μέχρι τότε ήταν επενδυμένος με επίστρωση Nikasil, αναθεωρήθηκε και επανασχεδιάστηκε από μηχανικούς της Lamborghini, για να κατασκευαστεί με ένα πολύ ανθεκτικό κράμα αλουμινίου, μειώνοντας την απόσταση των κυλίνδρων, το βάρος, αλλά και το κόστος του κινητήρα. Έτσι, ο πρώτος της V10 ήταν ένας κινητήρας τελευταίας τεχνολογίας. Τοποθετήθηκε στην Gallardo πρώτης γενιάς το 2003 με χωρητικότητα 5.0 λίτρων (και 4 βαλβίδες ανά κύλινδρο), απόδοση 500 HP και 510 Nm ροπής. Η επιτάχυνση στα 0-100 χλμ./ώρα γινόταν σε 4,2 δευτερόλεπτα, με την τελική να αγγίζει τα 309 χλμ./ώρα. Αυτό όμως που έκανε την Gallardo ξεχωριστή ήταν η απόδοσή της που σε συνδυασμό με την πρακτικότητα (για supercar) την καθιέρωσαν ως ένα καθημερινό αυτοκίνητο ταχύτητας και πολυτελείας (με μήκος 4.300 χιλιοστά). Τον Μάιο του 2004, στο πλαίσιο μιας δωρεάς του ομίλου, η Lamborghini ξεκίνησε την παραχώρηση Gallardo στην ιταλική αστυνομία. Tα αυτοκίνητα χρησιμοποιήθηκαν για ειδικούς σκοπούς, (όπου δηλαδή απαιτείται ταχύτητα) όπως μεταφορά οργάνων ή φαρμάκων που σώζουν ζωές.
Το 2005, δύο χρόνια μετά την κυκλοφορία της έκδοσης κουπέ, η Lamborghini παρουσίασε τη Gallardo Spyder στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης. Όχι απλώς μια κάμπριο παραλλαγή της κουπέ, αλλά ένα εντελώς νέο μοντέλο. Η Spyder συνοδεύτηκε επίσης από σημαντικά, νέα χαρακτηριστικά όσον αφορά τον κινητήρα, το κιβώτιο ταχυτήτων και τις επιδόσεις. Ο V10 των 4.961 κ.εκ. απέδιδε 520 PS, με τη ροπή να παραμένει σταθερή στα 510 Nm. Η επιτάχυνση στα 0-100 μειώθηκε ανεπαίσθητα, στα 4,0 δευτερόλεπτα, ενώ η τελική ταχύτητα άγγιξε πλέον τα 315 χλμ./ώρα. Το κιβώτιο έξι σχέσεων (πάντα χειροκίνητο με την προαιρετική προσφορά της αυτόματης έκδοσης e-gear) είχε πλέον μικρότερη σχέση μετάδοσης, με αποτέλεσμα τον πιο δυναμικό χειρισμό του οχήματος. Αυτά τα νέα χαρακτηριστικά κινητήρα εισήχθησαν επίσης στην έκδοση κουπέ, ξεκινώντας από το μοντέλο του 2006.
Το 2007, έτος κατά το οποίο η παραγωγή της «μικρής Lamborghini» ξεπέρασε τις 5.000 μονάδες, πρωτοεμφανίστηκε η Gallardo Superleggera στη Γενεύη. Το νέο μοντέλο, χάρη στην αύξηση της ισχύος κατά 10 PS και τη μείωση βάρους κατά 100 κιλά, ήταν ακόμη πιο δυναμικό, φτάνοντας σε αναλογία βάρους/ισχύος μόλις 2,5 κιλά ανά ίππο. Διέθετε πολλά τμήματα από ανθρακονήματα ειδικά για την επίτευξη της σημαντικής μείωσης βάρους, όπως η σταθερή πίσω αεροτομή, ένα εμβληματικό προαιρετικό στοιχείο για αυτήν την έκδοση μαζί με ανθρακονεραμικά φρένα. Αν και η τελική παρέμεινε σταθερή στα 315 χλμ./ώρα, τα 0-100 χλμ./ώρα ήταν εφικτά σε 3,8 δευτερόλεπτα.
Ένα χρόνο αργότερα, το 2008 ήρθε η σειρά της LP 560-4. Εξοπλισμένη με έναν νέο (και με λιγότερους ρύπους) κινητήρα V10 5.2 λίτρων με μέγιστη ισχύ 560 PS, 540 Nm ροπής και σύστημα άμεσου ψεκασμού κατάφερνε τα 0-100 χλμ./ώρα σε 3,7 δευτερόλεπτα και έβλεπε την τελική να φτάνει πλέον τα 325 χλμ./ώρα. Στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Λος Άντζελες τον Νοέμβριο του ίδιου έτους παρουσιάστηκε η (κάμπριο) κορυφαία έκδοση, η LP 560-4 Spyder, με τις ίδιες τεχνικές προδιαγραφές.
Το 2009, η Lamborghini λάνσαρε τη «Gallardo LP 550-2 Valentino Balboni». Παρήχθησαν μόνο 250 μονάδες με 550 PS και 540 Nm ροπής. Το κύριο χαρακτηριστικό της όμως, ήταν και κίνηση στους πίσω τροχούς, για πρώτη φορά. Λόγω αυτής της αλλαγής, αναθεώρησαν όλα τα στοιχεία της δυναμικής οδήγησης, συμπεριλαμβανομένων των ελατηρίων, των αμορτισέρ, των αντιστρεπτικών ράβδων και των ελαστικών. Εντούτοις οι επιδόσεις της ήταν ελαφρώς μειωμένες με την επιτάχυνση στα 0-100 χλμ./ώρα να έρχεται σε 3,9 δευτερόλεπτα (4,2 για την έκδοση Spyder) και την τελική ταχύτητα να ορίζεται στα 320 χλμ./ώρα.
Τον Μάρτιο του 2010, ακολούθησε η Gallardo LP 570-4 Superleggera, με στόχο τη συνέχιση της επιτυχίας της ομώνυμης έκδοσης του 2007. Το βάρος της LP 570-4 μειώθηκε κατά 70 κιλά (1.340 κιλά) σε σύγκριση με την προηγούμενη Superleggera, ενώ ο κινητήρας απέδιδε 570 PS, 540 Nm ροπής και αναλογία βάρους ανά ίππο 2,35 κιλά. Η τελική ταχύτητα έφτανε τα 325 χιλιόμετρα, με τα 0-100 χλμ./ ώρα να έρχονται σε 3,4 δευτερόλεπτα .Οι αλλαγές στο εξωτερικό (σταθερή πίσω αεροτομή, ανθρακονημάτινος διαχύτης) έγιναν αποκλειστικά για τη βελτίωση της αεροδυναμικής. Την ίδια χρονιά, είδαμε άλλα δύο αυτοκίνητα με τον ίδιο κινητήρα. Η ακόμη ελαφρύτερη LP 570-4 Spyder Performante (-65 κιλά σε σύγκριση με το LP 560-4 Spyder) καθώς και η Gallardo LP 570-4 Blancpain Edition.
Το 2012, ήταν η σειρά των Gallardo LP 560-4 και LP 570-4 Edizione Tecnica να ντεμπουτάρουν στο Σαλόνι Αυτοκινήτου στο Παρίσι. Τα δύο αυτά οχήματα, αντιπροσώπευαν μια περαιτέρω στιλιστική εξέλιξη της πρώτης Gallardo. Το 2013, η Gallardo LP 570-4 Squadra Corse πάτησε στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης και έγινε έκτοτε το αυτοκίνητο που αγωνίστηκε στο Lamborghini Super Trofeo. Στις 25 Νοεμβρίου 2013, η τελευταία Lamborghini Gallardo βγήκε από τη γραμμή παραγωγής στο ιστορικό εργοστάσιο Sant’Agata της Μπολόνια. Η τελευταία μονάδα που συναρμολογήθηκε ήταν μία Gallardo LP 570-4 Spyder Performante σε χρώμα Rosso Mars και τον συμβολικό αριθμό (όπως θα διαβάσετε παρακάτω) 14.022 στην πινακίδα.
Πάνω από δέκα χρόνια παραγωγής, η Gallardo κατασκευάστηκε σε μεγάλο αριθμό ειδικών εκδόσεων, πουλήθηκε σε 45 χώρες και, μετρώντας τις 32 παραλλαγές, έφτασε συνολικά τις 14.022 μονάδες. Αυτά είναι νούμερα που, από μόνα τους, καθιστούν τη Gallardo ως ένα από τα πιο περιζήτητα σούπερ σπορ αυτοκίνητα όλων των εποχών, με εγγυημένη θέση ανάμεσα στα βιβλία του ιταλικού σχεδιασμού και της μηχανικής αυτοκινήτων.
