Τα λάστιχα γνωρίζουμε ότι είναι γεμάτα σύμβολα και ενδείξεις, που δηλώνουν κάθε λεπτομέρεια της κατασκευής τους. Ημερομηνία παραγωγής, πάχος προφίλ, πλάτος πέλματος, χειμερινή ή θερινή γόμα, δείκτης ταχύτητας, διάσταση τροχού, προφανώς μάρκα κατασκευής και μοντέλο, τα πάντα αναγράφονται στο πλαϊνό του ελαστικού. Οι ζάντες, αντίθετα, είναι πιο απλοϊκές. Το έμβλημα του κατασκευαστή (αυτοκινήτου ή τροχού, ανάλογα αν μιλάμε για εργοστασιακή ή aftermarket) στο κέντρο, τα μπουλόνια γύρω – γύρω και τέλος. Όχι πάντα, όμως.
Στην προκειμένη, ας πούμε, βλέπουμε ένα παράξενο σύμβολο, που μοιάζει με στήλη καλοριφέρ (ή σαν αλλοιωμένο «JBL»). Κρίνοντας από το αυτοκίνητο, μπορεί κάποιος να νομίσει πως έχει κάτι να κάνει με τη μέγιστη θερμοκρασία. Βλέποντας την τοποθέτηση, άλλος ενδεχομένως να θεωρήσει πως είναι κάποιου είδους δείκτη. Ο δεύτερος θα έχει εν μέρει δίκιο, καθώς πράγματι αυτό το σύμβολο υποδεικνύει ένα βασικό χαρακτηριστικό της ζάντας: την πιστοποίηση πως έχει περάσει επιτυχώς από τα κατάλληλα τεστ. Ποιανού οργανισμού; Του ιαπωνικού Υπουργείου Μεταφορών! Για την ακρίβεια, του υπουργείου Ξηράς, Μεταφορών και Υποδομών της Ιαπωνίας.
Η ιαπωνική νομοθεσία ορίζει πως κάθε ζάντα που κατασκευάζεται από εταιρία της χώρας, θα πρέπει να εξετάζεται από το Συμβούλιο Δοκιμών Τροχών Αλουμινίου. Οι Ιάπωνες είναι τόσο αυστηροί και τελειομανείς, ώστε έχουν συστήσει ολόκληρη επιτροπή -κατόπιν εντολής του αρμόδιου υπουργείου- για την αξιολόγηση των ζαντών! Κάθε μοντέλο τροχού που πρόκειται να τοποθετηθεί σε αυτοκίνητο Ιάπωνα κατασκευαστή ή διατεθεί ως aftermarket εξάρτημα, θα πρέπει να λάβει έγκριση από το Japan Light Alloy Automotive Wheel Testing Council (JWTC εν συντομία). Το σύμβολο που βλέπουμε αντιστοιχεί στα γράμματα «JWL», τα οποία με τη σειρά τους συνθέτουν το ακρωνύμιο του «Japan light alloy wheel» – κοινώς, «ζάντα ελαφρού κράματος από την Ιαπωνία».
Για να πάρει λοιπόν μια ζάντα τη σφραγίδα JWL, θα πρέπει πρώτα να υποβληθεί σε εκτενή και εξαντλητικά τεστ αντοχής. Οποιαδήποτε πιθανή κι απίθανη συνθήκη μπορεί να αντιμετωπίσει ένας τροχός στην καθημερινότητα, από χτύπημα σε πεζοδρόμιο με ταχύτητα παρκαρίσματος μέχρι «πατημένο» κοπάνημα σε λακκούβα, προσομοιώνεται μέσω ειδικού εξοπλισμού. Η ζάντα δοκιμάζεται κόντρα σε δυνάμεις κάμψης, στρέψης, τοπικής υπερφόρτωσης κι ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς, έχοντας την υποχρέωση να αντέξει ακόμα κι αν το φορτίο ή η ταχύτητα είναι διπλάσια εκείνων του ελαστικού που θα την περιβάλλει. Με αυτό τον τρόπο οι Ιάπωνες διασφαλίζουν πως κάθε τροχός που μπαίνει σε Toyota, Nissan, Honda, Mitsubishi κι ούτω καθεξής, δεν θα παρουσιάζει ρωγμές ή αποκλίσεις στη ζυγοστάθμιση (εκτός κι αν προκύψει σοβαρό χτύπημα).
Ίδια πιστοποίηση καλούνται να λαμβάνουν όλα τα μοντέλα κάθε κατασκευαστή τροχών, που προσφέρει ανεξάρτητα στην αγορά τα προϊόντα του. Ο κλάδος του tuning εξάλλου είναι τεράστια επιχείρηση στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, με εταιρίες ζαντών όπως οι Enkei και Ray’s (που λειτουργούν και ως προμηθευτές αυτοκινητοβιομηχανίων, σε τροχούς πρώτης τοποθέτησης) να εμφανίζουν από τα μεγαλύτερη κέρδη στο χώρο.
To JWL, όμως, δεν είναι το μοναδικό αρτικόλεξο που μπορεί να πετύχουμε σε ιαπωνική ζάντα. Συνήθως, δίπλα του υπάρχει ένα «VIA». Τα τρία γράμματα εδώ αντιστοιχούν στο «Vehicle Inspection Association of Japan», που αποτελεί τον κρατικό ελεγκτικό μηχανισμό γύρω από κάθε τι αναφορικά με την εύρυθμη λειτουργία ενός εξαρτήματος αυτοκινήτου. Τα τεστ του εν λόγω φορέα είναι πανομοιότυπα με του JWTC, όμως εδώ πραγματοποιούνται από τον ίδιο τον οργανισμό. Το JWTC, αντίθετα, θέτει τις προδιαγραφές μεν, αλλά οι δοκιμές γίνονται από τους κατασκευαστές – οι οποίοι, εν τέλει, κρίνουν αν ο τροχός είναι σύννομος με τα στάνταρ. Η εργασιακή ηθική των Γιαπωνέζων σχεδόν αποκλείει το ενδεχόμενο πλαστής ή αναληθούς πιστοποίησης, αλλά για να έχουν εντελώς ήσυχο το κεφάλι τους οι νομοθέτες υπάρχει και το VIA.
