Ένα τόσο μικρό, αλλά και τόσο ζωτικό κομμάτι για την εύρυθμη λειτουργία του κινητήρα. Αυτή η περιγραφή ταιριάζει γάντι στον αισθητήρα λ, που είναι επίσης το «Α» και το «Ω» στη διαχείριση του καύσιμου μείγματος από τον εγκέφαλο. Ποιο ήταν όμως, το αυτοκίνητο που μας τον γνώρισε;
Διαβάστε επίσης: Ποιο ήταν το πρώτο αυτοκίνητο με σύστημα πολυμέσων;
Καταρχάς, να θυμηθούμε τι κάνει ο αισθητήρας λ (ή λάμδα, ή οξυγόνου). Μετράει συνεχώς την ποσότητα του άκαυστου οξυγόνου που υπάρχει στα καυσαέρια του αυτοκινήτου, αποστέλλοντας τα δεδομένα στην ηλεκτρονική μονάδα ελέγχου του αυτοκινήτου, η οποία με τη σειρά της ρυθμίζει το μείγμα αέρα-καυσίμου βάσει των όσων της «λέει» ο λάμδα. Ο αισθητήρας μεταδίδει ένα μεταβαλλόμενο σήμα τάσης, αναλόγως με την περιεκτικότητα των καυσαερίων σε οξυγόνο. Αν είναι υψηλή (το λεγόμενο «φτωχό μείγμα»), ψεκάζει περισσότερο καύσιμο. Αν είναι χαμηλή («πλούσιο» μείγμα), μειώνει την παροχή. Απώτερος σκοπός η ιδανική -ή στοιχειομετρική- αναλογία (πλήρης καύση του καυσίμου µε χρήση σχεδόν όλου του οξυγόνου), που τοποθετείται γύρω στο 14,3:1, και η προστασία του καταλύτη. Για αυτό και στα περισσότερα αυτοκίνητα, ο αισθητήρας λ τοποθετείται στον σωλήνα της εξάτμισης, πριν τον καταλύτη.
Το πόσο σημαντικό είναι αυτό το εξάρτημα, σε μέγεθος ανθρώπινου δακτύλου, φαίνεται όταν δυσλειτουργεί. Αποτελεί τη νο1 αιτία αναμμένου check engine και μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένους χάρτες ανάφλεξης, ρεταρίσματα, αυξημένη κατανάλωση, «δηλητηρίαση» του καταλύτη (άρα και αυξημένες εκπομπές ρύπων), εισαγωγή του κινητήρα σε safe mode, μέχρι και απώλεια ισχύος! Το πρώτο αυτοκίνητο, του οποίου οι ιδιοκτήτες κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν τέτοια προβλήματα, ήταν το Volvo 244.
Δείτε ακόμα: Ποια καινοτομία είχε το Renault Fuego του 1983;
To 1976 και μετά από πολύχρονες δοκιμές, οι Σουηδοί πήραν την τεχνολογία της Bosch (πατενταρισμένη από το 1970) και την τοποθέτησαν στο σύστημα εξαγωγής του μεσαίου τους μοντέλου, κατόπιν συνεργασίας με τη γερμανική εταιρία. Στόχος τους ήταν να περάσουν τις αυστηρότερες εκπομπές ρύπων, που θα ίσχυαν στη Βόρειο Αμερική από την επόμενη χρονιά. Κάτι που δεν μπορούσε να γίνει χωρίς τη χρήση καταλυτικού μετατροπέα, για τη βέλτιστη αξιοποίηση του οποίου φρόντιζε ο λ. Ο κινητήρας που είχε το προνόμιο να δείξει το δρόμο στην αυτοκίνηση, ήταν ο B21E του 244GL. Με μονό εκκεντροφόρο επικεφαλής, σύστημα ηλεκτρονικού ψεκασμού Κ-Jetronic και τον αισθητήρα λ, συνδύαζε 107 ίππους από 2.127 κ.εκ. και μέση τιμή κατανάλωσης 10,5 λίτρων/100 χλμ., νούμερο ασύλληπτο για αυτοκίνητο με 4άρι χειροκίνητο κιβώτιο και βάρος κοντά στον ενάμιση τόνο.
Διαβάστε επίσης: Volvo Amazon: Το αυτοκίνητο που έσωσε εκατομμύρια ζωές
Είναι χαρακτηριστικό πως τα όρια εκπομπών της Καλιφόρνια, ήταν: 0,41γρ. υδρογονανθράκων/μίλι, 9 γρ. μονοξείδιο του άνθρακα/μίλι και 1,5 γρ. οξείδια του αζώτου/μίλι (CO2 δεν μέτραγαν τότε). Το 244 πετύχαινε 0,2-3-0,2 γρ./μίλι αντίστοιχα!